Krachtvoer
Voedingsadviezen verspreiden niet altijd dezelfde boodschap als vandaag. Reclame waarin suiker gezond werd afgebeeld was geen uitzondering.
Voedingsadviezen sijpelden traag door in de brede lagen van de bevolking. In de jaren 1920 kende men al het effect van vitaminen maar tot aan de Tweede Wereldoorlog vonden voedingsdeskundigen het niet nodig om te waarschuwen voor te vet, te zoet of te zout voedsel. Door de toename van de kennis rond voeding maar ook door de stijgende koopkracht werd men zich meer bewust van het effect van voeding op de gezondheid.
In 1946 lanceerde het Rode Kruis nog een campagne voor meer suiker. (Universiteitsbibliotheek Gent)
In de jaren 1950 bracht de Nationale Commissie voor Economische Uitbreiding, met de steun van het Rode Kruis, een brochure uit die mensen moest aanmoedigen meer suiker te eten. 'Voedingswaarde, prikkelvermogen, krachtverwekking, lage kostprijs, ziedaar de vier eigenschappen die [...] de suiker tot het uitgelezen voedingsmiddel maken. Suiker is de spijs van de arbeider, van de sportman, van de soldaat, van de huisvrouw, van het kind, van de grijsaard. Suiker is een zeer voedzame prijs, en niet een welkome lekkernij zonder voedingswaarde.'
Brochure van de Nationale Commissie voor Economische Uitbreiding (De School van Toen vzw).
Er kwamen meer concrete maar vaak ook moraliserende voedingsadviezen. Tijdens de hoogconjunctuur in de jaren 1970 zette de trend van de lichtere en gezondere keuken zich door. Het veranderende schoonheidsideaal was daar niet vreemd aan. Sinds de jaren 1980 wordt meer rekening gehouden met vegetariërs en recenter ook met voedselintoleranties en veganisten.
Jongetje drinkt flesje Coca-Cola, 1952. (Huis van Alijn, FO-50-00603)
Zo schakelt Volkswagen vanaf 20 augustus 2021 over op vegetarische maaltijden in hun kantine in Wolfsburg. Sinds de jaren 1970 produceerde VW hun curryworsten en ketchup zelf in een slagerij in Wolfsburg. De pandemie deed de populariteit van hun curryworst kelderen. Onlangs besloten ze hun vleesgerechten, inclusief de curryworst, van het menu te schrappen. Gerhard Schröder, Duits bondskanselier van 1998 tot 2005, betreurt de beslissing: ‘Curryworst met frieten is krachtvoer voor de productiearbeider.’
(Stockfoto, Pxhere)
Inspiratie nodig voor een vegetarische lunch? Hier alvast een recept voor een heerlijk pitabroodje:
Ingrediënten voor 4 broodjes
- 4 pitabroodjes
- 200g seitangehakt
- 200g gemengde sla
- 1 rode ui
- 2 tomaten
- een halve paprika
- 1 groene Turkse pikante peper
- 1 teentje look
- 1 kop (soja)yoghurt
- verse munt
Maak een groentemengeling van fijngesneden ui, tomaat, paprika, sla en een Turks pepertje. Meng de geperste look en de verse versnipperde munt met de sojayoghurt. Bak het seitangehakt krokant in de pan. Toast de pitabroodjes, snij ze 3/4 open en vul ze met groentjes en seitanblokjes. De saus gaat in een apart bakje.
Foto door Tine Lassuyt.
Bronnen
Danielle DE VOOGHT, Peter SCHOLLIERS, Nelleke TEUGHELS, Steven VAN DEN BERGHE, Geschiedenis van gezonde voeding. Verschillende plaatsen, verschillende tijdperken. In: Nutrinews, 17/2009/1, pp. 14-19.
Marc JACOBS, Peter SCHOLLIERS, Buitenhuis eten in de Lage Landen sinds 1800, Brussel: VUBPress, 2002, p. 53.
Mareen VANDE CAPPELLE, Tobias LEENAERT, Nancy VANDE CASTEELE, Emilie HELLER, Veggie Lunchbox, Gent: Druk in de weer, 2009, pp. 24-25.
Dario VAN FLETEREN, Volkswagen neemt stilaan afscheid van de VW-curryworst. In De Standaard, 12/08/2021.
Louis DELATTRE, Renée DUQUESNE, Eet meer suiker, Brussel: Nationale Commissie voor Economische Uitbreiding, jaren 1950, pp. 6-7.