Werkritme

De duur van de lunchpauze hing ook af van het loon. Werkte je voor een ‘tijdloon’ of een ‘stukloon’?

_{Een textielarbeidster eet staande haar boterhammen op tussen de machines in de textielfabriek UCO te Gent, jaren 1970. Foto: Walter De Mulder (Amsab-ISG, fo030914)}

In het geval van een 'tijdloon' werd je betaald naargelang de gewerkte tijd en bij een 'stukloon' werd je loon bepaald door het aantal afgeleverde producten. 

Wie een stukloon verdiende had baat bij het opdrijven van het arbeidsritme en een verlenging van de arbeidstijd.

In de jaren 1920 gingen machines, door de doorgedreven mechanisering en standaardisering, het ritme van de arbeid bepalen. Om die zo optimaal mogelijk te laten renderen werkte men in een ‘ploegenstelsel’, dat voor een continue productie moest zorgen. Arbeidsprocessen werden steeds meer geautomatiseerd. Het bandwerk mocht nooit stilvallen, vaak stond zelfs het toiletbezoek ter discussie. 

_{Groepsfoto met personeel van koekjesfabriek Victoria in Koekelberg, 1896. In 1969 werd het bedrijf opgekocht door General Biscuits dat het op zijn beurt doorverkocht aan General Chocolats. Foto: Ant. Van Mill (Industriemuseum Gent, F00011)}  

Op de website van het Industriemuseum vind je hier meer collectiestukken binnen het thema 'schafttijd'.

Bronnen

_{Widukind DE RIDDER, 'Loon naar werk' rond 1900. De invloed van loonsystemen op arbeid, arbeidsverhoudingen en management. In Brood & Rozen, (2007)2, pp. 23-35.}