Veel calorieën voor weinig geld

Hoewel er niks alledaagser is dan de schafttijd weten we nog weinig over de lunch van de werkende mens.

 

Prentbriefkaart uitgegeven ter gelegenheid van de wereldtentoonstelling in Brussel in 1910. (Amsab-ISG, pk003200)

Enkel oude menukaarten of onderzoek naar huishoudbudgetten geven een inkijk in hoe men vroeger at. Die tonen alvast de grote contrasten tussen de burgerij enerzijds en de landbouwers en arbeiders anderzijds. Bij boeren en arbeiders nam voeding drie vierden van het gezinsbudget in en vormden aardappelen en brood de belangrijkste voedselbron. Hun menu werd niet enkel door geld- en tijdsgebrek bepaald, maar ook door een gebrek aan kennis over gezonde voeding.

Volgens de socialistische krant De Volkswacht bestond het doorsnee middagmaal van de werkman in de 19e eeuw uit: 'twee volle tellooren soep (somtijds drie) eene groote diepe telloor vol pataten, begoten met een soeplepel waterazijn saus.' 

 

HuisvanAlijn_Noenmaal

Menukaart van het middagmaal van de Maatschappij de verenigde steendrukkers op de feestdag van Augustinus, Gent, 30 augustus 1896. (Huis van Alijn, Gent, 1978-032-095) 

 

Bronnen

Bart DE WILDE, Karnemelkpap, hutsepot, groenselsoep en 'andere goedkoope en smakelijke plats'. Een bijzondere kookrubriek voor arbeiders in het weekblad 'De Volkswacht' (1891-1892). In Brood & Rozen, (2010)3, pp. 42-57.

De Volkswacht, 06/09/1891.