Wat is 'Schafttijd'?

De rusttijd tijdens de arbeid waarin ook wat gegeten of gedronken wordt, noemen we ‘schafttijd’.

Schafttijd in het groen, Brussel, foto Bart Dewaele 

De schafttijd werd aanvankelijk geregeld in onderling overleg met de werkgever. Na de arbeidersopstanden van 1886 moesten alle handels- en nijverheidsondernemingen met minstens vijf arbeiders een goed zichtbaar werkhuisreglement ophangen. Daarin werden de wederzijdse verplichtingen van de werkgever en werknemers, de werkuren en ook de schafttijd vermeld zodat de overheid die kon controleren. Vandaag bepaalt de wet dat wanneer je meer dan 6 uren werkt, je recht hebt op een pauze. De duur en de reglementering ervan worden vastgelegd in een collectieve arbeidsovereenkomst, een akkoord tussen de werkgevers- en werknemersorganisaties. Hoewel dat verschilt per sector, zijn middagpauzes meestal onbetaald.

Vandaag spreken we wel eerder van de middagpauze of de lunchpauze. Het woord komt waarschijnlijk van ‘schofttijd’. Schoven komt niet voor in onze schrijftaal maar kreeg in dialecten de betekenis van verschuiven, uitstellen, ophouden met werken om daarna terug te beginnen. Waarschijnlijk onder invloed van ‘wat de pot schaft’, ging schoven over in schaften.