Aan de lopende band
In 2019 verscheen À la ligne, de eerste roman van Joseph Ponthus (°1978).
A la ligne van Joseph Ponthus.
In ultrakorte zinnen zonder punten of komma’s, laat Ponthus je bijna fysiek voelen wat een pauze in het helse arbeidsritme van een visfabriek en een slachterij betekent.
Joseph Ponthus studeerde literatuur in Reims en sociaal werk in Nancy en werkte meer dan tien jaar als opvoeder in de banlieues van Parijs. Toen hij trouwde en zijn vrouw naar Bretagne volgde, werd hij noodgedwongen uitzendkracht. Naast zijn herinneringen aan zijn vorige leven, vol cultuur en literatuur, zijn liefde voor zijn vrouw en zijn dagboek hield vooral de kameraadschap onder de arbeiders hem op de been. Hij droeg zijn debuut dan ook op aan ‘de proletariërs uit alle landen, aan de ongeletterden en de tandelozen met wie ik zoveel heb geleerd gelachen geleden en gewerkt’.
Vorig jaar overleed Joseph Ponthus. Hij werd 42 jaar. De Arbeiderspers vertaalde zijn met de Grand Prix RTL-Lire 2019 bekroonde bestseller in het Nederlands onder de titel 'Aan de lopende band. Aantekeningen uit de fabriek.'
Een half uurtje
Op zijn hoogst
De prikklok bevindt zich vanzelfsprekend voor of na de kleedkamer
Al naargelang je gaat of komt
Dat wil zeggen
Minstens vier verloren minuten
Je zo snel mogelijk verkleden
In de kantine even een bakkie koffie halen
De ellenlange gangen eindeloze trappen
…
Eindelijk frisse lucht
Eindelijk buiten
Peuk
Op je mobiel kijken hoe laat het is
Laten we zeggen nog zo’n twintig minuten
De teringherrie van de fabriek zou me bijna
in slaap sussen
Sommigen gaan in hun eentje in hun auto zitten
Anderen eten wat
…
Je hebt nog een kwartiertje
Hoelang om terug te gaan
Je te verkleden
Te gaan piesen
De chef kan natuurlijk niet toestaan dat je een
halfuurtje voor of na de pauze naar de plee gaat
…
Joseph Ponthus, Aan de lopende band. Aantekeningen uit de fabriek, Amsterdam: De Arbeiderspers, 2019, pp. 55, 56.
***
Tot nu toe
At ik in de pauze niet veel meer dan een broodje
ham of kaas
Maar hier
Begreep ik al op dag twee
Dat ik warm moest eten
Een echt middagmaal
Om het vol te houden tot het eind van de middag
Of nog langer
Als de koelwagens te lang op zich laten wachten
Dagschotels in de kantine van de slachterij
Lasagne boeuf bourguignon sudderlapjes
Hoe is de kalfsragout
De kalfsragout is goed
Huisgemaakt
De rijst smaakt er goed bij en vult je maag.
Bronnen
Joseph Ponthus, Aan de lopende band. Aantekeningen uit de fabriek, Amsterdam: De Arbeiderspers, 2019, pp. 55-56, 159.